Teknoloji seçimi dendiğinde akla hep aynı sorular geliyor:
- Kafka mı RabbitMQ mu?
- C# mı Java mı Python mu?
- PostgreSQL mi MongoDB mi?
- Kubernetes mi Nomad mi?
- React mi Vue mu?
- Redis mi Memcached mi?
Ama bu soruların çok kritik bir sorunu var:
Araçları konuşmadan önce ihtiyacı, problemi ve bağlamı konuşmuyoruz.
Bu yazı, sadece “hangi teknoloji daha iyi?” gözlüğünü çıkarmak ve “biz ne yapmaya çalışıyoruz?” sorusunu merkeze almak için yazıldı.
Unutmamak gerekiyor:
Rotası olmayan gemiye hiçbir rüzgâr yardım etmez.
Rotası belli olan gemi ise hangi rüzgâr gelirse gelsin yelkenlerini doldurur.
Aynı prensip teknoloji seçimleri için de geçerli.
1. Önce Araç Değil, İhtiyaç: Gerçekten Ne Yapmak İstiyoruz?
Teknoloji seçerken en büyük tuzak, aracı önce seçmek:
- “Kafka modern, herkes kullanıyor.”
- “Python hızlı geliştirilir.”
- “Java kurumsal.”
- “RabbitMQ hafif, kolay.”
- “React daha popüler, Vue daha sade.”
Bu cümlelerin her biri doğru olabilir ama senin problemin için tamamen yanlış da olabilir.
Doğru başlangıç şu sorulardır:
- Bu sistem ne üretiyor, ne tüketiyor?
- Yoğunluk ne? Latency kritik mi? Throughput önemli mi?
- Mesajlar tekrar işlenmeli mi?
- Veri modeli nasıl?
- Ekip ne biliyor, hangi teknolojiyi kaldırabilir?
- Operasyon maliyetimiz ne kadar olabilir?
- Sürdürülebilirlik ne kadar kritik?
Bu sorular olmadan teknoloji seçmek şöyle bir şey:
Nereye gideceğini bilmeden ayakkabı almaya benzer.
2. Kafka mı RabbitMQ mu? Aslında Aynı Kategori Değiller
Kafka ve RabbitMQ aynı işi çözmüyor. Kesiştikleri alan var ama doğaları bambaşka.
Kafka doğal seçimdir, eğer:
- Event stream mantığı merkezdeyse
- Birden fazla consumer aynı mesajı farklı amaçlarla okuyacaksa
- Mesajları tarihsel bir log gibi saklamak istiyorsan
- Yük çok yüksekse
- Analitik, replay, event sourcing gibi işler varsa
Kafka, akışın kendisini veri kaynağı hâline getirir.
RabbitMQ doğal seçimdir, eğer:
- Amacın bir iş kuyruğu (task queue) kurmaksa
- “Üret → İşle → Bitir” modeli çalışıyorsa
- Worker dağıtımı önemliyse
- Basit ama güvenilir bir yapı istiyorsan
RabbitMQ bir “görev listesi”, Kafka ise “veri nehri” gibidir.
3. C# mı Java mı Python mı? Hiçbiri En İyisi Değil
Diller belirli problemler için mükemmel, diğer problemler için vasat olabilir.
C#
- Enterprise projelerde güçlü
- Async/await yapısı gelişmiş
- Azure ekosistemiyle doğal uyumlu
- IDE ve tooling avantajı büyük
Java
- Kafka, big data, dağıtık sistem dünyasında olgun
- JVM sayesinde stabil ve geniş topluluk
- Spring gibi dev bir ekosistem var
Python
- En hızlı geliştirme deneyimini sunar
- Otomasyon, entegrasyon, ML alanlarında rahat
- Yüksek throughput gerektirmeyen servislerde muazzam
Doğru soru:
“Bizim ekip hangi teknolojiyle daha üretken olur?”
4. Bu Sadece Kafka–RabbitMQ veya C#–Java Meselesi Değil
Aynı prensip tüm teknoloji seçimleri için geçerli:
- PostgreSQL mi MongoDB mi?
- Redis mi Hazelcast mi?
- Kubernetes mi Docker Swarm mı?
- gRPC mi REST mi?
- MinIO mu S3 mü?
- Terraform mu Pulumi mi?
- React mi Vue mu?
Her biri için tek gerçek şudur:
Context’in neyse, doğru araç odur.
5. Yanlış Başlangıç: “X Daha İyi, O Zaman Onu Kullanalım”
Bu düşünce tarzı bataklık yaratır:
- “Kafka yeni teknoloji, RabbitMQ eski.”
- “Java ağırdır.”
- “Python yavaştır.”
- “PostgreSQL her şeyi çözer.”
- “Kubernetes olmadan modern mimari olmaz.”
Bu cümleler genellikle bağlamdan kopuk, kulaktan dolma ve yanlış genellemelerdir.
Gerçek soru:
“Biz ne yapıyoruz ve bunu en sürdürülebilir şekilde hangi araçla çözeriz?”
6. Doğru Değerlendirme İçin Kendine Şu Soruları Sor
Mesajlaşma tarafında
- Stream mi lazım, queue mu?
- Mesajlar saklanmalı mı?
- Replay ihtiyacı var mı?
- Kaç consumer paralel okuyacak?
- Operasyon ekibi bu teknolojiyi taşıyabilir mi?
Dil seçiminde
- Ekip ne biliyor?
- Performans mı kritik, geliştirme hızı mı?
- Uzun vadeli bakım kolay mı?
- Topluluk desteği nasıl?
Genel teknoloji seçiminde
- Araç iş akışımızla doğal uyumlu mu?
- Kısıtlarımız ne (maliyet, operasyon, uzmanlık)?
- Hype’ın peşinden değil, domain ihtiyaçlarından mı gidiyoruz?
Bu sorulara verilen dürüst yanıtlar çözümü işaret eder.
7. Sonuç: Araç Seçimi Değil, Rota Seçimi
- Kafka mı, RabbitMQ mu?
- C# mı, Java mı, Python mı?
- PostgreSQL mi MongoDB mi?
- React mi Vue mu?
- Kubernetes mi Nomad mi?
Bunların hiçbiri tek başına doğru veya yanlış değildir.
Doğru teknoloji, doğru bağlamın sonucudur. Bağlam yoksa, hiçbir teknoloji işe yaramaz.
Problemi net tanımladıysan, context’i doğru oturttuysan ve ihtiyacı anladıysan Kafka da seni ileri taşır, RabbitMQ da. C# da işini çözer, Python da. PostgreSQL de doğru olabilir, MongoDB de.
Doğru bağlam → doğru karar → doğru mimari. Mesele bundan ibaret.